12 YEARS A SLAVE

Nếu có ai muốn hiểu rõ hơn về chế độ nô lệ người da đen vào những năm 1840, thì nhất định phải tìm đọc 12 năm nô lệ - một cuốn sách xuất sắc viết về cuộc đời thật đầy đau khổ của Solomon Northup.

Cuốn sách khắc họa chi tiết và đầy cảm xúc về cuộc đời của Solomon Northup - một người đàn ông da đen vốn đang là người tự do, có học thức, có tài chơi vỹ cầm, đã bị lừa bán cho chủ nô da trắng. Từ đó, ông bị chia cách người vợ yêu thương và 2 đứa con nhỏ, bước chân vào hơn một thập kỷ sống dưới thân phận nô lệ. Cuốn sách không đơn thuần diễn tả 12 năm đau đớn của Solomon (Hay Platt - tên mới được các chủ nô đặt cho ông), mà còn phản ánh chân thực xã hội miền nam nước Mỹ thế kỷ 19 khi luật pháp cho phép người da trắng được sở hữu nô lệ da đen.

Những câu chữ, những đoạn đối thoại xuyên suốt cuốn sách sẽ khiến bạn căm phẫn với chế độ chiếm hữu nô lệ tàn khốc, khi người da đen chỉ là một thứ tài sản không hơn không kém: họ bị lột trần cả nam và nữ để chủ da trắng đến lựa mua, bị đánh đập và giết chết chỉ bởi 1 lỗi lầm nhỏ hoặc đơn giản vì chủ nô tức giận, họ bị chia cách mẹ và con nhỏ cách tàn nhẫn dù than khóc van xin cách mấy. Dưới chế độ ấy, người da đen đã sống như câm như điếc để được yên lành qua ngày, dù việc sống ấy chỉ đúng với 2 chữ “tồn tại”. Họ dù lao động kham khổ, ăn uống những thứ ôi thiu, điều kiện sinh hoạt tồi tệ nhưng vẫn không dám bỏ trốn, bởi chỉ cần đi xa không có giấy thông hành họ sẽ bị bắt lại, bị đánh đập tàn tệ, bị treo cổ, bị giết bằng nhiều cách tàn nhẫn khác…

Solomon là một người có tài và có ý chí, bỏ qua nỗi đau đớn vì nhớ thương gia đình, bỏ qua nỗi uất ức vì bị biến thành nô lệ, ông biết phát huy tài năng và sự thông minh khôn khéo của mình để được chủ nô yêu quý, ưu ái. Cuốn sách lên án những người da trắng ác độc, tự cho mình là “chủng loài thượng đẳng” và đối xử với người da đen nô lệ không khác những con vật, nhưng cũng không phủ nhận vẫn còn những người da trắng tốt bụng sẵn sàng bảo vệ và giúp đỡ Solomon thoát bao phen khốn đốn. Những người da đen sống trong sự áp bức ấy, có những người chọn cách thờ ơ vô cảm để tự bảo vệ mình, nhưng cũng có những người biết đoàn kết giúp đỡ nhau để tiếp tục sống.

Ngoài Solomon, cuốn sách cũng nhắc đến những nhân vật tiêu biểu khác như cô bé da đen Patsey- được mệnh danh “nữ hoàng của cánh đồng” khi luôn hái được số bông gấp 3 lần người khác. Cô bé được ông chủ ưa thích, nhưng cay đắng thay- thứ ưa thích ấy cũng chỉ như thích một món đồ, chứ không phải là tình yêu giữa người và người. Có được sự ưa thích của ông chủ, cô bé lại phải chịu đựng sự ghen ghét và bạo hành của bà chủ vợ ông và cô phải chịu trận đòn roi đến nát da nát thịt chỉ vì đi xin một bánh xà phòng.

12 năm nô lệ là cuốn sách viết về cuộc đời thật, thông qua lời kể của chính Solomon, vì thế nó không quá trau chuốt câu từ nhưng lại rất mộc mạc và chân thực, kéo bạn chìm vào thế giới ấy. Để rồi khi gập cuốn sách lại, bạn sẽ thấy dư âm đau đớn cho một kiếp người là Solomon, và đau đớn cho vạn kiếp người khác đã phải sống trong thời kỳ đen tối ấy. Bạn sẽ mừng vì chế độ vô nhân đạo ấy đã được tổng thống Abraham Lincoln đặt dấu chấm hết vào năm 1863, mừng cho người da đen ngày nay đã được luật pháp bảo vệ với đầy đủ quyền lợi như bất kỳ màu da nào khác. Cuốn sách đã được dựng thành phim cùng tên và đoạt giải Oscar lần thứ 81 cho phim xuất sắc nhất.

(Ms Trà My – Phòng Marketing)